Ngôn ngữ lập trình là gì? Nó có ưu điểm và các thành phần như thế nào? Những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay là gì? Trong bài viết sau đây, BKNS sẽ cùng bạn giúp bạn trả lời các câu hỏi trên

1. Ngôn ngữ lập trình là gì?

Ngôn ngữ lập trình ( tên tiếng anh là programming language) là một tập con của ngôn ngữ máy tính, được ký hiệu theo một quy tắc riêng nhằm mục đích mô tả những tính toán mà con người và máy tính đều có thể đọc hiểu. Như vậy, một ngôn ngữ lập trình cần thỏa mãn 2 điều kiện sau:

• Miêu tả rõ ràng, đầy đủ các tiến trình
• Dễ hiểu, dễ sử dụng đối với lập trình viên

2. Đặc điểm của ngôn ngữ lập trình

2.1 Kiểu dữ liệu

Các dữ liệu được sắp xếp và bố trí trong một hệ thống kiểu của ngôn ngữ lập trình. Các kiểu dữ liệu phổ biến đó là:

• Integer
• Char
• String

2.2 Cấu trúc dữ liệu

• Cấu trúc dữ liệu kiểu mảng
• Cấu trúc kiểu danh sách
• Cấu trúc hàng đợi
• Cấu trúc ngăn xếp
• Kiểu tập tin

2.3 Mệnh lệnh và dòng điều khiển

Các câu lệnh được sử dụng để thay đổi, điều chỉnh dữ liệu hay phân nhánh,…

3. Đặc trưng của một ngôn ngữ lập trình

Sau khi đã hiểu được ngôn ngữ lập trình là gì, các đặc điểm của nó, chúng ta tiếp tục đi tìm hiểu các đặc trưng của một ngôn ngữ lập trình là gì nhé!

• OOP: Các khối mã nguồn được tái sử dụng và cung cấp thêm một khả năng mới
• Kế thừa: Các đối tượng mới sẽ được tạo thêm từ đối tượng ban đầu. Điểm khác biệt đó là các đối tượng mới có thêm đặc tính riêng mà đối tượng ban đầu không có
• Đa hình: Cùng một tên gọi nhưng khi thi hành lại không có sự nhầm lẫn nào giữa các đối tượng
• Trừu tượng: Xác định đối tượng trừu tượng
• Đóng gói: Các dữ liệu và hàm bên trong mỗi đối tượng không cho phép người gọi thay đổi hoặc dùng một cách tự do

4. Các thành phần của một ngôn ngữ lập trình

Bảng kí tự: Tập hợp những kí tự được sử dụng để viết chương trình. Bao gồm:

1. Chữ cái thường và hoa: a, b, c,… A, B, C,…
2. Chữ số: 0, 1, 2,…
3. Ký tự đặc biệt: +, -, &, $,…

Cú pháp: Cú pháp hay chính là quy tắc được sử dụng để viết chương trình

Ngữ nghĩa: Giúp xác định thuộc tính, tính chất, ý nghĩa của mỗi câu lệnh được viết

5. Các ngôn ngữ lập trình phổ biến web hiện nay

5.1 Java

Java là ngôn ngữ lập trình do James Gosling khởi xướng và được Sun Microsystems phát triển. Những ưu điểm nổi bật của ngôn ngữ lập trình Java đó là:

• Java hướng đối tượng rộng, nghĩa là, các thứ trong nó đều được mở rộng. Java được dùng dựa trên các mô hình Object
• Khi nhận được một lệnh nào đó, Java sẽ tự động biên tập câu lệnh đó sang Bite Code ở dạng độc lập
• Java có thiết kế mẫu đơn giản, giúp các lập trình viên không phải mất quá nhiều thời gian để học và thực hành thành thạo
• Khả năng bảo mật là ưu điểm không thể bỏ qua khi nhắc đến Java. Java phát hiện kịp thời các thành phần có chứa virus độc hại và tiêu diệt chúng
• Java có khả năng xử lý những tình huống xảy ra trên server rất nhanh

5.2 C++

Ngôn ngữ lập trình C++ được Dennis Ritchie cho ra đời vào năm 1972. Đây là ngôn ngữ lập trình hệ thống, được dùng để viết ra hệ điều hành. Ưu điểm của C++ là:

• Tính phổ biến – các lập trình viên sẽ được học từ nền tảng C++ sau đó sẽ phát triển sang các ngôn ngữ lập trình khác
• Dễ hiểu, dễ sử dụng
• Linh hoạt
• Có rất nhiều thư viện để lựa chọn cho C++
• Cho phép lập trình viên có thể lập trình bằng nhiều cách khác nhau

5.3 JavaScript

JavaScript là ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay, nó thường được dùng để thiết kế ứng dụng website. Ngôn ngữ lập trình này có thể áp dụng cho nhiều mục đích khác nhau như cải thiện tính năng website, chạy game hay tạo phần mềm nền web.

Những ưu điểm nổi bật của JavaScript:

• Không cần Compiler vì web browser có khả năng biên dịch nó bằng ngôn ngữ HTML
• Dễ đọc hơn những ngôn ngữ lập trình khác
• Dễ sử dụng và phát hiện lỗi
• Có thể gắn nó trên một số element hay event của website
• Hoạt động trên nhiều nền tảng và trình duyệt
• Dùng JavaScript để kiểm tra Input, hạn chế việc kiểm tra thủ công khi truy xuất qua Database
• Tăng khả năng tương tác giữa website với người truy cập
• Nhanh và nhẹ hơn so với các ngôn ngữ lập trình khác

5.4 PHP

PHP là ngôn ngữ lập trình phổ biến, những “ông lớn” như Yahoo, Facebook, WordPress,… cũng sử dụng ngôn ngữ lập trình này. Ưu điểm của PHP:

• Sử dụng mã nguồn mở
• Giúp doanh nghiệp tiết kiệm được một khoản chi phí (miễn phí)
• Dễ dàng chạy trên IIS hoặc Apache
• Ổn định, thuận lợi cho việc cài đặt
• Dễ hiểu, dễ nhớ,…

5.5 CSS

CSS là ngôn ngữ lập trình giúp tạo phong cách cho website. CSS có những ưu điểm sau:

• Khả năng tiết kiệm Bandwidth (băng thông)
• Kết hợp và giúp HTML có thêm sức mạnh
• Có khả năng đặt đối tượng ở bất cứ vị trí nào trên webpage
• Khả năng tương thích với các trình duyệt
• Tạo giao diện thân thiện và dễ dàng in ấn webpage
• Hỗ trợ tốt cho các công cụ tìm kiếm
• Giúp website dễ dàng nâng cấp giao diện và có sự đồng bộ tuyệt đối

5.6 Python

Python là ngôn ngữ lập trình bậc cao, phù hợp với việc lập trình đa năng. Python chạy được trên nền Linux, Unix, Windows, MS-DOS, Mac OS,… Những ưu điểm của Python đó là:

• Dễ đọc, dễ nhớ
•  Cấu trúc rõ ràng, hình thức sáng sủa, thích hợp với người mới học lập trình
• Cho phép người mới dùng có thể viết mã lệnh với số lần gõ phím tối thiểu

6. Các câu hỏi liên quan đến ngôn ngữ lập trình

6.1 HTML có phải là ngôn ngữ lập trình không

HTML không phải là ngôn ngữ lập trình, đồng nghĩa với việc nó không thể tạo ra các chức năng “động” được. Nó chỉ giống như Microsoft Word, dùng để bố cục và định dạng trang web.

6.2 Ngôn ngữ lập trình nào dễ học nhất hiện nay?

• Python là ngôn ngữ lập trình được coi dễ sử dụng nhất hiện nay. Nó được dành cho những người vừa mới bắt đầu học lập trình. Ngôn ngữ này dược đề cập sớm trong những cuộc thảo luận bằng mã hóa. Guido Van đã phát triển ra ngôn ngữ lập trình Python này vào năm 1980. Đó là những ngôn ngữ mã nguồn mở. Nó được sử dụng miễn phí và được biết đến với kiểu lập trình động.
• Ngôn ngữ lập trình Ruby chắc là một cái tên hơi mới lạ đối với các bạn. Đây cũng là một trong top những ngôn ngữ lập trình nào dễ học nhất. Đây là một ngôn ngữ năng động, đa chức năng. Nó được thiết kế và phát triển bởi Yukihiro vào năm 1990. Nó tập chung vào việc học cú pháp.
• Ngôn ngữ lập trình nào dễ học nhất? Không thể không kể tới Java. Ngôn ngữ lập trình này được phát triển bởi James Gosling vào năm 1990. Đây là một ngôn ngữ lập trình có mục đích chung. Là để xây dựng các loại ứng dụng hay phần mềm khác. Cho tới hiện nay thì nó đã tự cho mình một chỗ đứng vững chắc trong hàng trăm ngôn ngữ lập trình khác.

Bài viết đã giúp bạn hiểu được ngôn ngữ lập trình là gì, nó có ưu điểm và các thành phần như thế nào? Những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay là gì rồi đúng không? Nếu bạn còn băn khoăn về chủ đề này, hãy để lại bình luận để BKNS kịp thời hỗ trợ. Để không bỏ lỡ những bài viết hữu ích khác về dịch vụ công nghệ thông tin và giải pháp mạng, hãy truy cập BKNS thường xuyên bạn nhé!